Een flinke noordwester, zand stuift over de strandopgang, bij de strandpaviljoens worden de grote vlaggen gestreken en vervangen door kleine. Je bent vandaag niet op kantoor, maar op het strand in Katwijk. Na je auto geparkeerd te hebben in een garage onder de duinen, loop je over de boulevard richting Paviljoen Het Strand waar gebak klaar staat en verse koffie wordt geschonken. Het zijn de Landelijke Stranddagen. Twee dagen werden er presentaties verzorgd door gemeenten, bedrijven en organisaties. Strandbeheerders, gemeente ambtenaren en paviljoenhouders van langs de gehele Nederlandse kust waren aanwezig om kennis uit te wisselen en te netwerken. In dit nieuwsbericht enkele inspirerende uitkomsten van de plenaire presentaties en de uitwerking van de workshop.
Een landelijk kustreservaat
Het proces richting een Nationaal Park is een methode om regie te nemen in het landschap. Een kwalitatief goede leefomgeving is een motor voor de economie. Nationaal Park is een sterk merk. Het gaat hierbij om verbinden, verankeren en versterken. In de uitdagingen aan de kust heb je elkaar nodig, met samenwerking kunnen kwaliteiten scherper worden geformuleerd. Ruimte is de kracht van de kust. In de Kustpact staat vooral beschreven wat we niet willen. Nu is het moment om samen te denken en te werken aan wat we wel willen en mogelijk kunnen maken. (Georgette Leltz – directeur NP Hollandse Duinen).
Vernieuwde Strandverkiezingen
Nederland Schoon geeft het stokje over aan de Green Deal Schone Stranden met Strand Nederland als uitvoerder. Wel blijft Nederland Schoon in de Green Deal verbonden als kennispartner. Er zullen dit jaar geen publieksstemmen meer zijn. Met een kwaliteitsslag en efficiëntieslag wordt er ingezet op promotie van de kust door meer samen te werken, zelfmonitoring en partijen te motiveren. Zo is een speciale website applicatie gemaakt om het werk van de inspecteurs te vergemakkelijken, maar vooral heel snel overzicht te krijgen in de verzamelde data. (Stephan van der Stee – Strand Nederland).
Op de presentatie werd enthousiast gereageerd door gemeenten. Het wordt belangrijk gevonden hoog te scoren, maar de budgetten en stranden verschillen per gemeente. Het idee is dat gemeenten daarom ook inzicht krijgen in de resultaten van de website applicatie. Hiermee is de verkiezing transparant en kunnen gemeenten de data inzetten om maatregelen te treffen tot nog schonere stranden. Ook geeft voorzitter van de Green Deal Schone Stranden, Stan Kerkhofs van Rijkswaterstaat aan dat we toegaan naar een circulaire economie. Een economie waarbij het niet alleen gaat om budgetten, maar meer om sociale waarden en natuur, samenwerking en inspanning. Hiertoe wordt er dit jaar extra ingezet op het project My Beach waarmee gemeenten en paviljoenhouders gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor een schoon strand. Als voorbeelden presenteerden Made Blue Foundation en de Firma Intraplant.
Sturen op beleving en gedrag
Kees Keizer, omgevingspsycholoog werkzaam voor het Motivatielab aan de RuG geeft vervolgens een presentatie over bedragsverandering. Uit het plenaire deel en ook het actieve middagprogramma zijn een aantal adviezen te formuleren:
– Het gaat er niet om hoe schoon het is, maar hoe schoon men het vindt;
– Het moment van informatievoorziening: vooraf geeft groter effect dan achteraf;
– Maak gebruik van bevestiging van beelden die we al kennen (schildpad of albatros met plastic);
– Het strand is een plek waar mensen tot rust komen. In die periode focussen mensen op de lange termijn (het milieu). Wanneer men ontspand wordt de zorg voor anderen belangrijker gevonden. Deze kennis benutten bij inzetten vrijwilligers in de winter;
– Verliezen wordt als vervelend ervaren. Wanneer je iets formuleert als een verlies, wil men graag bij de winnaars horen. Mensen doen dan sneller mee;
– Mensen zijn kuddedieren. We geven het liever niet toe, maar laten ons beïnvloeden door en sluiten ons graag aan bij anderen. Voorbeeld doet volgen;
– Omgeving heeft invloed op afvalgedrag;
– Verbodsborden: bij zwerfafval hebben deze borden een averechts effect.
Kustpact en Strategische Agenda Kust
Er zijn weer meer bezoekers aan de kust en vakantiehuisjes op het strand zijn in trek. Henk van de Burg van het Ministerie van Binnenlandse Zaken legt uit dat economie en natuur kunnen samengaan en er gewerkt zou moeten worden naar zonering van de kust: waar is ontwikkeling gewenst en waar willen we liever de natuur haar gang laten gaan. Samenwerkingsconvenanten bieden hierbij mogelijkheden. Dit kan door de samenwerking binnen Nationale Parken te benutten. Hierbij is wel onderscheid te maken tussen de Nationale Parken status ‘oude stijl’ en ‘nieuwe stijl’. De Kustpact roept verder ook wel vragen op: er is een grijs gebied: hoe gaan we hiermee om terwijl de druk op de kust toe blijft nemen. Arjan van de Lindeloof geeft hierover een presentatie en invulling. In de Provincie Zuid-Holland wordt gewerkt aan een Strategische Agenda Kust. Hierin staat de zandmotor beschreven en ook duinen naar zee van Katwijk. De energieopgave vormt een recente nieuwe uitdaging.
Workshop
Op de vrijdagochtend is een workshop georganiseerd over verwaaibaar afval, voorbeeldwerking van vrijwilligers, de route naar het strand en My Beach. De uitkomsten hiervan zijn in onderstaande PDF schematisch weergegeven. Verschillende partijen hebben inmiddels acties ondernomen en gaan met de ideeën aan de slag. Zo wil gemeente Schouwen-Duiveland meedenken over pratende afvalvakken en wil Doe Mee Verlos de Zee jutbakjes maken voor strandpaviljoens. Ook binnen het project My Beach is volop beweging. Zo is er een producent gevonden in Turkije voor tafelafvalbakjes en wordt er nagedacht over het opnemen van duurzame afvalbakken van karton in de Strandwinkel. Brengt u ook een idee tot uitvoer? Dan horen we hier natuurlijk graag van.